Uniek veldexperiment in de regio

Foto:

In
het bosgebied ‘De Stippelberg’ in Noord-Brabant is vandaag een proef gestart
waarbij water wordt geïnfiltreerd in De Stippelberg. Met het experiment willen
wetenschappers van KWR Watercycle Research Institute onderzoeken of infiltratie
een effectieve maatregel is om de voorraad water in het gebied te vergroten.Het
is de eerste keer dat water op deze manier wordt geïnjecteerd in de hoge
zandgronden van Zuid-Nederland. De onderzoekers maken gebruik van kennis die
eerder is opgedaan door waterbedrijven in de duinen. Hiermee hopen zij een
oplossing te vinden voor het watertekort in de zomer in delen van
Nederland.

 

Natuurgebied
De Stippelberg en omliggende landbouwgronden hebben – net als veel andere
gebieden in Nederland – ’s zomers te maken met watergebrek. Door de gunstige
ligging op een aantal geologische breuken is het in theorie mogelijk om het
overschot aan regen- en oppervlaktewater, dat in het najaar en de winter
ontstaat, op te slaan in de bodem en in de zomer te benutten. Vergelijk het met
een spons: het water wordt tijdelijk vastgehouden en geleidelijk aan de omgeving
afgegeven.

Om te onderzoeken hoe dit in de praktijk werkt, wordt gedurende een
korte periode een veldexperiment uitgevoerd. Het project wordt mede gefinancierd
door Kennis voor Klimaat en is een samenwerking van Waterschap Aa en Maas,
Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, Brabant Water, Provincie Noord-Brabant en
KWR.

 

Hoge
zandgronden als klimaatbuffer

Het
onderzoek naar De Stippelberg als klimaatbuffer, is in 2012 gestart. Een
klimaatbuffer is een gebied dat in tijden van droogte water levert aan zijn
omgeving, en daarmee bijdraagt aan de watervoorziening van onder meer landbouw
en natuur. Deze nalevering van water kan vergroot worden door meer water vast te
houden of door meer water aan te voeren.

Het veldexperiment is bedoeld om meer
kennis over de tweede strategie te vergaren. Hiertoe wordt eenmalig 100 m3 water
uit voorraadtanks gecontroleerd in een infiltratiesloot gegoten. Tegelijkertijd
wordt de verandering van de grondwaterstand gevolgd. Als de grondwaterstand
verandert en niet snel terugveert naar zijn oude stand, dan is het aanvoeren van
water een goede strategie voor voorraadvorming.

 

Een
MRI-scan voor de bodem

Het
water is gelabeld met een zeer lage concentratie keukenzout, onschadelijk voor
de omgeving. Hiermee volgen de onderzoekers het geïnfiltreerde water,
vergelijkbaar met een MRI-scan waarbij een patiënt contrastvloeistof krijgt
ingespoten. Een voorwaarde voor de inzetbaarheid van natuurgebieden als
klimaatbuffer is dat een stijging van de grondwaterstand niet in strijd is met
lokale natuurdoelen.

Dit betekent dat alleen droge natuurgebieden met een lage
grondwaterstand – zoals de hoge zandgronden van Zuid- en Oost-Nederland – in
aanmerking komen. Als klimaatbuffer kunnen deze gebieden bijdragen aan  het
verhogen van de droogtebestendigheid van Nederland.

 

KWR
Watercycle Research Institute

KWR
is een internationaal gerenommeerd onderzoeksinstituut dat met toegepast
wetenschappelijk onderzoek op het gebied van de watercyclus, bijdraagt aan de
beschikbaarheid van voldoende, veilig en schoon water.

 

Kennis
voor Klimaat

Kennis
voor Klimaat is een onderzoeksprogramma waarin kennis en diensten worden
ontwikkeld, die nodig zijn om de investeringen in ruimte en infrastructuur, die
de komende 20 jaar zijn voorzien, te beoordelen op klimaatbestendigheid en zo
nodig aan te passen.